Wielewaal: leefbaarheid in tijden van leegstand
Wanneer je de berichtgeving over de Wielewaal volgt, krijg je gemakkelijk de indruk dat de wijk in een onherbergzame spookwijk verandert. Maar bij een bezoek aan de wijk, zie je dat dit beeld verre van juist is. Geen massaal dichtgetimmerde ramen en geen grote door hekken afgezette sloopterreinen, maar een nog steeds opvallend groene Wielewaal. De onvermijdelijke leegstand wordt gecompenseerd door actief onderhoud in samenspraak met de bewoners.
Leefbaarheid is een door de overheid gehanteerd verzamelbegrip. Het staat voor veiligheid, goede sociale omstandigheden en een prettige woonomgeving. In de Wielewaal speelt een bijzondere problematiek. De wijk wordt namelijk stapsgewijs gesloopt om de wijk om te vormen tot de Nieuwe Wielewaal. In cijfers: er zijn nu 12 woningen gesloopt en daarnaast staan er 53 leeg. Eind dit jaar zullen er 60-65 woningen leeg staan. Hoe zorg je ervoor dat bewoners zich zoveel mogelijk thuis blijven voelen in een wijk met groeiende leegstand?
Nette leegstand
Ik spreek met Peter Hakkoer, als Projectleider Wijken betrokken bij de leefbaarheid in de Wielewaal. Hij vertelt: ‘De wijk wordt in fases gesloopt, maar we willen de omgeving op een zo hoog mogelijk peil houden. De woningen die snel gesloopt zullen worden, blinderen we aan de buitenzijde. Maar woningen die langer blijven staan, blinderen we met platen die we aan de binnenzijde tegen de ramen bevestigen. Wie langs zo’n woning loopt, ziet er niets van, want de vitrages hangen er nog. Verder maken we de woningen onbruikbaar voor bewoning, zodat kraken niet mogelijk is. Tot slot verwijderen we de wildgroei uit de tuinen en snoeien we de heggen terug naar 1,50 meter. De woningen staan zo netjes leeg en er zijn geen donkere plekken meer. De huismeester gaat dagelijks de wijk in en meldt het wanneer er bijvoorbeeld huisraad in lege tuinen gedumpt wordt. Helaas gebeurt dat.'
Inzaaien
Eerder sprak ik met een bewoner die vertelde dat een woning ondanks afspraak tóch aan de buitenzijde was dichtgetimmerd. Peter: ‘Mogelijk gaat dat om een woning waar de ruiten zijn ingegooid. In zo’n geval plaatsen we geen nieuwe ramen, maar verplaatsen we de blindering van binnen naar buiten. Zoals gezegd blinderen we woningen die we snel gaan slopen ook aan de buitenzijde. Zodra een blok leeg is, wordt dit neergehaald. We trekken de grond glad en zaaien op de lege plek gras in. Zo ontstaat er meer licht en ruimte in de wijk. Dat maakt het niet alleen gemakkelijker om het gebied te beheren; het oogt natuurlijk ook prettiger.’
Werkgroep Beheer en Groen
Het is beleid van Woonstad Rotterdam om bewoners bij leefbaarheid te betrekken. Peter: ‘Wijkbewoners kijken met andere ogen naar hun woonomgeving. We stellen betrokkenheid daarom zeer op prijs. Onlangs hebben we in de Wielewaal een werkgroep Beheer en Groen opgericht. In deze werkgroep zitten actieve wijkbewoners. Wijkbewoonster Ria (Wielewaalster sinds 2003), maakt als lid van de werkgroep rondes door de wijk. Ze vertelt: ‘Wat we tot nu toe vooral aantreffen, zijn verwaarloosde tuinen. Dat is heel begrijpelijk, want er wonen hier veel ouderen en mensen met een beperking. Zij zijn vaak niet meer in staat om hun tuintje te onderhouden. Wanneer we dit doorgeven, krijgen de bewoners hiervoor hulp aangeboden. Zo heeft ons werk tegelijk iets